Su Sayaçları
İnsan yaşamı için su, her zaman önemli bir ihtiyaç kaynağı olmuştur. Suya çeşitli kaynaklar yoluyla ulaşılır. Tesisat sistemleriyle evlere, iş yerlerine ve okullara ve daha pek çok noktaya suyun ulaşımı sağlanır. Suyun ölçümünü yapmayı sağlayan cihaz su sayacıdır. Su sayacı kullanıldığı zaman tesisat içinde ne kadar miktarda su harcandığı belirlenir. Bu şekilde su kullanım bedeli tahsil edilir. Bu sayaçlar su tesisatının girişine bağlanırlar.
Su sayaçlarının çalışma prensiplerine göre değişen birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Çeşitler farklı olsa da her su sayacı kullanılan su miktarının metreküp cinsinden değerini gösterir. Su sayacının modeli değiştikçe özellikleri ve kullanım yerleri farklılaşabilir. Su sayaçları su kullanımının doğru bir şekilde gözlemlenmesini sağlar. Su kullanımının ücretlendirilmesi için de su sayaçları önemlidir. Ürünlerin kullanımları ve montajları çeşide göre farklılık göstermektedir.
Soğuk Su Sayacı
Su sayaçları genellikle soğuk su sayacı ve sıcak su sayacı olmak üzere iki farklı şekilde bulunur. Bu çeşitlerden hangisinin tercih edileceği hangi suyun ölçüleceğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Çünkü iki cihazın da çalışma prensibi ve kullanım şekilleri farklılık gösterir. Bazı su sayaçları hem sıcak hem de soğuk suyu ölçen özelliğe sahiptir. Bu tür ürünler tek bir ürünle her iki tür suyun da ölçümünü sağladığı için avantajlıdır. Ancak bu tür ürünlerde genellikle ölçülecek suyun maksimum sıcaklık derecesi sınırlıdır.
Soğuk su sayaçlarında genellikle ıslak çarklar kullanılır çünkü ıslak çarklar düşük basınç kaybı özelliğine sahiptir. Bu su sayacının içinde bir pervane yer alır. Geçen su pervaneyi çevirir ve bu şekilde su ölçülür. Pervanenin dönüş sayısı ile geçen su doğru orantılıdır. Suyla birlikte pervane döndükçe bir hareket oluşur. Bu hareket de dişli mekanizmasına iletilir. Bu sayaçlar nerede kullanılacağına bağlı olarak seçilir. Örneğin evde kullanılan soğuk su sayaçları daha küçük boyutlardayken iş yerlerinde kullanılan su sayaçlarının daha büyük boyutlarda olması gerekir.
Sıcak Su Sayacı
Sıcak su sayacı su giriş hattından geçen su miktarını metreküp veya litre bazında ölçen sayaç çeşididir. Yüksek sıcaklıklardaki suları ölçmek için sıcak su sayacı tercih edilir. Evler için kullanılan sıcak su sayaçlarında genellikle sıcak su tüketimini hafızaya almak için kuru çarklar bulunur. Her türlü montaj çapına ve şekline uygun olan sıcak su sayaçları bulunur. Sıcak su tüketiminin hesaplanmasını sağlayan sıcak su sayacı kullanımı oldukça pratiktir.
Sıcak su sayacının sayaç yönü ve suyun akış yönü aynı doğrultuda olmalıdır. En doğru kullanım için sayaç montajları yatay, hesaplama üniteleri ise dikey olmalıdır. Su sayacı monte edilmeden önce branşlara çekvalf montaj edilmesi suyun ters akmasını önleyecektir. Sıcak su sayacı yerleştirildikten sonra cihazın etrafı açık bırakılmalıdır. Bu sayede haberleşme problemleri ortaya çıkmaz.
Sayacın kullanım amacını saptamak önemlidir. Bu kullanım amacı doğrultusunda uygun göstergeye sahip bir model bulunabilir. Su sayaçlarının teknik özellikleri ile ölçüm yapılacak suyun özellikleri uyumlu olmalıdır. Ayrıca her su sayacının çalışabilmesi için belirli basınç aralıkları vardır. Bu yüzden suyun basıncına uygun olan bir su sayacı seçmekte fayda vardır.
Isı Sayacı
Isı tüketim miktarını belirleyebilmek ve ısı ölçümü yapmak için ısı sayacı kullanılır. Isı sayacının diğer adı kalorimetredir. Isı sayacı, merkezi ısıtma sistemlerinde yararlanılan bir sayaçtır. Her bir bölümün ne kadar enerji tükettiğini hesaplamayı sağlayan bir ölçü aleti olarak kullanılır. Isıtma ve soğutma sistemlerinde ısı miktarının tüketim oranı ısı sayacı ile ölçülür. Daha çok merkezi ısıtma sistemine sahip olan ve tesisat yapısı kolektörlü sistemler için kullanılır.
Isı sayacı büyük işleve sahip cihazlardır. Enerji maliyetleri artış gösterdiğinde tüketim miktarını doğru bir şekilde ölçmek için önemlidirler. Üstelik bu ölçümü oldukça basit bir şekilde gerçekleştirirler. Isı sayacı sıcaklık sensörlerinden yararlanarak gidiş sıcaklığını ve dönüş sıcaklığını ölçer. Daha sonra aradaki farkın ne olduğunu hesaplar. Ek olarak debiyi de ölçer böylece tüketilen enerji miktarı hesaplanmış olur.
Isı sayacının montajı oldukça kolay bir şekilde gerçekleştirilir. Montajdan önce tesisat temizliğinin yapılması önemlidir. Isı sayacı dönüş hattına monte edilmelidir. Montaj esnasında suyun akış yönü göz önünde bulundurulmalıdır. Montaj işlemi tamamlandıktan sonra tesisatın bakımı düzenli olarak yapılmalıdır. Ayrıca cihazın etrafı herhangi bir problem yaşanmaması için açık bırakılmalıdır.